همه دانش‌آموزان در هر رنج سنی، به اوقات فراغت نیاز دارند. به خصوص ماه‌های تابستان فرصت مناسبی برای رفع فشارهای درسی سال تحصیلی است. بنابراین برای اوقات فراغت دانش‌آموزان، زمانی که وارد تعطیلات تابستان می‌شوند باید برنامه‌های تفریحی و جذابی علاوه بر برنامه‌های یادگیری در نظر گرفت. فراموش نکنید فقط حضور در دوره‌های تابستانی در جهت تقویت ضعف‌های آموزشی برای اوقات فراغت دانش‌آموزان کافی نیست.
نکاتی برای برای اوقات فراغت دانش‌آموزان
راهکارهای زیادی برای پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان وجود دارد. اهمیت اوقات فراغت دانش‌آموزان را نباید نادیده گرفت. اوقات فراغت دانش‌آموز زمانی است علایق و استعدادهای او را نمایان خواهد کرد. در نتیجه در ادامه قصد داریم در مورد اوقات فراغت دانش‌آموزان نکاتی را متذکر شویم:
عادات و علایق خوب آن‌ها را تشویق کنید
تابستان زمان مناسبی برای تشویق و تقویت علایق و مهارت‌های خاص است. توصیه بسیاری از کارشناسان این است که والدین و معلمان دانش‌آموزان را به پیدا کردن علایق خوب تشویق کنند.
اوقات فراغت برای انجام اموری غیر از وظایف شخصی، آموزشی و تربیتی است اما به معنای بیکاری نیست و می‌توان به صورت هدفمند آن را برنامه ریزی کرد. فراموش نکنید اوقات فراغت دانش‌آموزان طیف وسیعی از فعالیت‌های فیزیکی و غیر فیزیکی را در بر می‌گیرد.
برنامه ریزی برای دانش‌آموزان در تابستان
برنامه‌ریزی برای تابستان بر اساس سن و سطح تحصیلات دانش‌آموزان می‌تواند متفاوت باشد. مثلا برای دانش‌آموزان متوسطه اول و دوم، اردوی تابستانی اهمیت زیادی دارد. همچنین برای آن دسته از دانش‌آموزانی که در آزمون ورودی مدارس آزاد یا استعدادهای درخشان شرکت می‌کنند و یا المپیاد دانش‌آموزی در پیش دارند، تابستان زمان طلایی است که باید با برنامه‌ریزی درست از آن بهره ببرند.
در همین راستا به دقت فکر کنید که دانش‌آموز چه اهدافی برای سال یا سال‌های تحصیلی آینده دارد، سطح تحصیلات او چیست، مشاور مدرسه چه چیزی به او توصیه کرده است، یا مدرسه شما برای این زمان چه برنامه‌ای دارد، و برنامه درسی مناسب برای ترم تابستانی را تعیین کنید. این برنامه ریزی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- اگر دانشجوی کنکور هستید به تدریج ساعات مطالعه خود را افزایش دهید.
- اگر داوطلب کنکور هستید یا سال آینده کنکور دارید، می‌توانید در یکی از آزمون‌های آزمایشی معتبر نیز شرکت کنید.
- تست‌ها را فراموش نکنید، زیرا به خاطر سپردن مطالب برای شما آسان‌تر می‌شود.
- مطالبی را که خوانده‌اید خلاصه کنید و یادداشت بردارید.
- مراقب زمان و نحوه استفاده از اینترنت یا رسانه‌های اجتماعی باشید. این زمان باید به خوبی کنترل شود.
مطالعه و عضویت در کتابخانه
مطالعه کتاب‌های فوق برنامه یکی از مفیدترین فعالیت‌هایی است که باید در برنامه تابستانی دانش‌آموزان قرار گیرد. می‌توانید با امانت گرفتن کتاب از کتابخانه، کتاب‌های مختلفی را مطالعه کنید. به خصوص برای دانش‌آموزان کوچکتر، فضای کتابخانه، عضویت در کتابخانه و یادگیری نحوه امانت گرفتن کتاب، می‌تواند آن‌ها را به ورود به محیطی جدید سوق دهد.
اوقات فراغت دانش‌آموزان و ورزش کردن
فعالیت‌های ورزشی به این معنا نیست که باید فرزند خود را در دوره‌های ورزشی ویژه ثبت نام کنید. اما یادگیری برخی از ورزش‌ها مانند شنا نیازمند حضور مربی حرفه‌ای و محیطی مناسب است. می‌توانید چند ساعت در هفته را هنگام اوقات فراغت دانش‌آموزان، به صورت خانوادگی به ورزش‌هایی مانند والیبال، فوتبال، بسکتبال، بدمینتون یا فقط پیاده‌روی و دوچرخه سواری اختصاص دهید. چنین فعالیت‌هایی باعث می‌شود که از نظر فعالیت بدنی الگوی خوبی برای دانش‌آموزان باشید و همچنین پیوند عاطفی و صمیمیت عمیق‌تری بین شما ایجاد می‌کند.
یادگیری یک مهارت در اوقات فراغت دانش‌آموزان
یکی از مهم‌ترین راهکارهای توجه به اوقات فراغت دانش‌آموزان، یادگیری یک مهارت است. مهارت‌های زیادی مانند هنر، صنایع دستی، نجاری، داستان نویسی، برنامه نویسی، باغبانی یا ساخت وسایل کوچک وجود دارد که می‌توانید بر اساس سن فرزندتان، در اوقات فراغت دانش‌آموزان بگنجانید.
دوره‌های مختلفی برای یادگیری این مهارت‌ها وجود دارد و برخی مدارس ممکن است این مهارت‌ها را در کمپ‌های تابستانی خود آموزش دهند. به این مهارت‌ها را به دید اتلاف وقت نگاه نکنید، زیرا هر یک از آن‌ها به فرزند شما کمک می‌کند استعدادها و علایق خود را کشف کند.
تقویت حس مسئولیت پذیری
یکی از مواردی که شاید ساده به نظر برسد، اما برای پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان در تابستان اهمیت زیادی دارد، تقویت حس مسئولیت‌پذیری است. بر اساس اینکه فرزند شما چقدر زمان و چه مهارت‌هایی دارد، سعی کنید راه‌ها و روش‌هایی را به او آموزش دهید تا از طریق مهارت‌های فردی به درآمدی اندک اما ارزشمند دست پیدا کند.
چنین راهکارهایی موضوع هوش مالی و اقتصادی جوانان را تقویت می‌کند و به آن‌ها عزت نفس و اعتماد به نفس می‌دهد. حتی اگر فرزند شما قادر به کسب درآمد نیست، می‌توانید کارهای ساده در خانه را به او بسپارید. مثلا از او بخواهید تحت نظر شما یک وسیله برقی را تعمیر کند، غذا بپزد، کارهای ساده انجام دهد و یا به شما در مراقبت از باغچه و گلدان‌ها کمک کند. به این ترتیب فرازندان مسئولیت‌پذیری را تمرین می‌کنند و می‌آموزند که کسب درآمد نیازمند تلاش است.
با هدف یادگیری سفر کنید
سفر کردن یکی از تجربیاتی است که برای پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان الزامی خواهد بود. در نتیجه برای سفر کردن با هدف یادگیری برنامه ریزی کنید، مثلا به مناطق تاریخی و طبیعت بروید، در مورد آن منطقه با فرزند خود صحبت کرده و به نوعی او را به یادگیری در مورد هرچیزی تشویق کنید.
سخن آخر
اگرچه اوقات فراغت یکی از مزایای تعطیلات تابستانی است، اما می‌تواند مشکل‌ساز باشد. یکی از مهم‌ترین وظایفی که والدین و معلمان باید در مورد آن تصمیم گیری هدفمند داشته باشند، برنامه‌ریزی برای پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان است. در این مقاله سعی کردیم اهمیت اوقات فراغت دانش‌آموزان و راهکارهایی برای بهبود آن به بهترین شکل ممکن را بیان کنیم. فراموش نکنید که ثبت نام بیش از حد سختگیرانه کودکان و نوجوانان در چندین کلاس، نه تنها تعطیلات را بیهوده و خسته کننده می‌کند، بلکه دانش‌آموزان سال تحصیلی جدید را با خستگی مضاعفی شروع خواهند کرد.