نقش متاورس در کسب‌وکارهای آموزشی چیست؟

چقدر باید به نقش متاورس در کسب‌وکارهای آموزشی توجه کرد؟ متاورس دقیقا چیست؟ سطح تحصیلات نسل‌های آینده با ظهور این پدیده چگونه خواهد بود؟ دوقلوی دیجیتال چیست؟ حضور در دانشگاه دیجیتال به چه معناست؟ آیا دانشگاه مجازی بهتر از دانشگاه واقعی کار می‌کند؟ روش‌های ترکیبی تشکیل با ظهور متاورس چگونه انجام می‌شود؟ آیا Metaverse جریان درآمد جدیدی برای مدارس و مراکز آموزشی ایجاد خواهد کرد؟ 

سوالات زیادی در مورد این اصطلاح نسبتا جدید وجود دارد که هنوز کسی پاسخ قطعی و مشخصی برای آنها ندارد. اما از آنجایی که پیش‌بینی‌ها و گمانه‌زنی‌ها در مورد چیستی متاورس و نقش آن در زندگی انسان روز به روز افزایش می‌یابد، می‌توان در مورد تأثیر گسترش بستر واقعیت مجازی در موضوع آموزش و یادگیری بحث و تبادل نظر کرد.

ظهور دنیای واقعیت مجازی می‌تواند ماهیت کلاس‌های درس را تغییر دهد. در این مقاله به چگونگی تغییر روش‌های آموزشی با توسعه و گسترش برنامه‌های کاربردی Metaverse و ادغام آنها در سبک زندگی مردم می‌پردازیم و نشان می‌دهیم چه بر سر مدارس، دانشگاه‌ها و مدارس امروزی خواهد آمد. از شما دعوت می‌کنیم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

متاورس چیست؟

واژه متاورس از دو کلمه متا و ورس تشکیل شده که اولی به معنای «فراتر» و دومی به معنای «جهان» است. از این رو این واژه متاورس به معنای «فراجهان» یا «ابرجهان» خواهد بود. مارک زاکربرگ، مدیر اجرایی فیس بوک که اخیراً به متا تغییر نام داده است، می‌گوید: 

«این مفهوم ممکن است شبیه چیزی خارج از رمان‌های علمی تخیلی به نظر برسد. اما همه ما اخیراً فناوری‌های زیادی را در این فضا دیده‌ایم.»

لازم به ذکر است که شرکت فیس بوک اعلام کرده است که پس از این تغییر نام و برند، دیگر تنها بر روی توسعه یک رسانه اجتماعی تمرکز نخواهد کرد و پلتفرم‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده را توسعه و سرمایه گذاری خواهد کرد.

اما مفهوم Metaverse که اخیراً سر و صدای زیادی به پا کرده است دقیقاً چیست؟ زاکربرگ متاورس را اینگونه توصیف می‌کند: 

«در پنج تا ده سال آینده، بسیاری از فناوری‌ها در خدمت جریان اصلی قرار خواهند گرفت و زمانی که این پروژه کامل شود، دنیای واقعی و فیزیکی ما با دنیای دیجیتال ادغام خواهد شد».

در واقع، زاکربرگ به یک واقعیت دیجیتال پیوسته اشاره می‌کند که در آن همه افراد می‌توانند کار، بازی و معاشرت کنند.

نام‌های دیگری برای متاورس وجود دارد. به عنوان مثال “دنیای آینه‌ای” یا “اینترنت آینده” یا “فضای ابری واقعیت افزوده”. مفاهیم کلیدی که متاورس را تعریف می‌کنند، «تجربه» و «واقعیت فیزیکی تقریباً تقویت‌شده» هستند. Metaverse شامل مفاهیمی مانند واقعیت مجازی و واقعیت افزوده است که در حال حاضر در حال توسعه و گسترش هستند. با نگاهی به آینده، می‌توان وجود آواتارها و لایه‌های دیجیتال شخصی را در مفهومی بسیار پیشرفته‌تر از آنچه در حال حاضر داریم، تصور کرد که با یکدیگر تعامل آنلاین دارند.

نقش متاورس در کسب‌وکارهای آموزشی و فضای دیجیتال چیست؟

Maren Levine، مدیر ارشد بازرگانی متا، معتقد است Metaverse فرصتی عالی برای ارائه خدمات به کلاس‌های درس و ایجاد یک تجربه یادگیری فراگیر برای فراگیران است. نیاز روزافزون به استفاده از آخرین پیشرفت‌های فناوری در یادگیری برای دانش‌آموزاان، رشد و توسعه آنها را تسریع می‌کند و به آنها توانایی مقابله با چالش‌های دنیای رقابت مداوم را می‌دهد. پس از اپیدمی ویروس کووید-۱۹، هم معلمان و هم دانش‌آموزاان به درک جدیدی از استفاده از فناوری در آموزش دست یافته‌اند و این بدان معناست که استراتژی‌های مقابله با محدودیت‌های دنیای واقعی (مانند مواردی که در دوران قرنطینه دیده‌ایم) جسورانه‌تر و کاربردی‌تر شده‌اند.

دانش‌آموزان با آشنایی با مفهوم فراجهان و هماهنگی با برنامه‌های آموزشی مبتنی بر واقعیت مجازی، دیدگاه خود را برای مشاهده صرفاً یک پدیده در آینده یا تجربه مختصری از یک مکان ناآشنا توسعه می‌دهند. در این زمینه تجهیز معلمان به امکانات جدید نیز بسیار حائز اهمیت است. نشریه یونسکو می‌نویسد: 

«تنها یک روش جامع و یکپارچه آموزش و یادگیری از طریق فناوری‌های تلفن همراه، همراه با دانش موضوع محور لازم، می‌تواند مهارت‌های اساسی کافی برای طراحی و تسهیل شیوه‌های یادگیری جدید را در اختیار مربیان قرار دهد».

توسعه Metaverse اکنون به یک اولویت برای تعدادی از شرکت‌ها از جمله متا (فیس بوک) و مایکروسافت تبدیل شده است. برخی از جنبه‌های متاورس قبلاً به دانشگاه‌ها راه یافته‌اند. پتانسیل فوق العاده متاورس برای سیستم‌های آموزشی در ایجاد سود بیشتر در ازای خدمات آموزشی متنوع‌تر و پیشرفته‌تر است.

در متاورس، یک آواتار می‌تواند بین فضاهایی مانند یک فروشگاه آنلاین و یک سالن سخنرانی و حتی مکان‌های غیرممکن مانند یک سیستم ستاره‌ای در کهکشان دیگر حرکت کند. امروزه تعدادی از دانشگاه‌ها و مدارس در سراسر جهان از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده برای شبیه سازی موقعیت‌ها و مواردی که در دنیای واقعی دشوار، پرهزینه یا غیرممکن هستند، استفاده کرده‌اند.

زاکربرگ توضیح می‌دهد که چگونه Metaverse می‌تواند منجر به استخدام توسعه دهندگان و مشاوران خلاق برای ایجاد محیط‌های یادگیری جدید شود. با این حال، این پدیده هنوز در مراحل اولیه بوده و هنوز هم محدود به حوزه‌هایی مانند دوره‌های آموزشی و بازی‌های واقعیت مجازی تعاملی است.

افزایش سودآوری آموزش در متاورس

سخنرانی توسط یک مدرس واقعی در یک دانشگاه واقعی فقط برای مخاطبان محدودی قابل دسترسی خواهد بود. پلتفرم آنلاین به مدرس این امکان را می‌دهد که همزمان در مقابل چند زبان آموز (کم و بیش نامحدود) تدریس کند. این روش آموزشی می‌تواند در قالب‌های مختلف به عنوان محصول یا محصول قابل خرید و فروش در اختیار افراد قرار گیرد.

حتی اگر در آثاری که برای اساتید یا مؤسسات آموزشی ایجاد می‌شود، مالکیت معنوی وجود داشته باشد، می‌توان با در نظر گرفتن قواعدی توسط هوش مصنوعی، آنها را ارائه کرد. هوش مصنوعی همچنین می‌تواند مفاهیم را با آواتارها و شخصیت‌های دیجیتالی بازتولید کند.

روش‌های انتقال پول بین دنیای واقعی و متاورس از جنبه‌های مختلف قابل مشاهده است. دانشجویان می‌توانند برای شرکت در دوره مجازی به صورت فیزیکی یا آنلاین شهریه را پرداخت کنند. صورت‌های مالی می‌تواند به هر دو شکل صادر شود و ارز می‌تواند ارز واقعی یا ارز دیجیتالی مانند بیت کوین باشد.

وجود دوقلو دیجیتال شما در کلاس درس!

یکی دیگر از مفاهیم جالب در بحث متاورس شکل گیری وجود دوقلوهای مجازی یا همتاهای دیجیتالی است. تصور کنید نسخه دیگری از شما در واقعیت مجازی در کلاس درس آنلاین نشسته‌اید و درس می‌آموزید! بحث دوقلوهای دیجیتال به انسان محدود نمی‌شود، بلکه می‌تواند ماشین‌ها، دستگاه‌ها، مکان‌ها یا حتی اشیاء کوچک را نیز در بر گیرد. وجود این معادل‌های دیجیتال به عملکرد بدن فیزیکی شخص یا شیء مورد نظر بستگی دارد. به این ترتیب بدون نیاز به انتقال مکان، فقط با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، با نسخه دیگر خود در متاورس تعامل می‌کنید. این به بدن شما اجازه می‌دهد تا عملکرد نسخه مجازی شما را به عهده بگیرد.

چه در زمان اپیدمی کرونا یا در زمان معمولی، همه جنبه‌های زندگی ما اکنون به اینترنت و فضای مجازی وابسته است. دانش‌آموزان در این فضا به آموزش و یادگیری عادت کرده‌اند و در آن صحبت می‌کنند، برنامه ریزی کرده و به نوعی زندگی خواهند کرد. مایکروسافت یک پروژه فضایی جایگزین (Altspace) در زمینه واقعیت مجازی دارد. فیس بوک به تازگی بازی آنلاین Horizon را منتشر کرده و شرکت VictoryXR بزرگترین دانشگاه مجازی جهان را ایجاد کرده است که همگی از مفاهیم فوق بهره می‌برند. در چارچوب این محیط آموزشی جدید، سؤالاتی مطرح می‌شود که پاسخ آنها می‌تواند این سؤال را روشن کند: 

آیا وجود نسخه ‌های دیجیتالی در متاورس و آموزش از طریق آنها می‌ تواند خلاقیت را افزایش دهد؟ 

یک کلاس آناتومی را در نظر بگیرید که در آن دانش‌آموزان می‌توانند به جای نگاه کردن به اجزای بدن بر روی یک مدل انسانی، اعضای بدن خود را بردارند، نگه دارند و معاینه کنند، یا یک کلاس تاریخ هنر که در آن دانش‌آموزان می‌توانند موزه خود را با آثار هنری دلخواه خود در سبک راه اندازی کنند. چنین مثال‌هایی نشان می‌دهد که واقعیت مجازی و واقعیت افزوده چقدر می‌توانند در گسترش خلاقیت و نوآوری در روش‌های آموزشی نقش داشته باشند.

دوقلوهای دیجیتال چه تأثیری بر بهبود کیفیت آموزش در مقایسه با زمان همه‌گیری کووید-۱۹ داشتند؟ 

پس از دوران کرونا، دنیا تغییرات زیادی کرده است و نه حضور فیزیکی در محیط دانشگاه و مدرسه و نه آموزش مجازی و خیره شدن به صفحه دو بعدی کامپیوتر نمی‌تواند پاسخگوی همه انتظارات از آموزش عالی باشد. بهترین گزینه ترکیب این دو مدل است و این امر به لطف واقعیت مجازی و توسعه مفهومی به نام Metaverse امکان پذیر خواهد بود. کلید این امر گفتگوی مداوم و یادگیری مستمر در دنیای دیجیتال سه بعدی است، جایی که اساتید و دانشجویان می‌توانند برای رویدادهای آموزشی و کلاس‌های عمومی یا خصوصی بدون توجه به محدودیت‌های جغرافیایی یا سایر محدودیت‌ها گرد هم آیند.

متاورس در دوران پس از کرونا می‌تواند یک فرصت رقابتی عالی برای موسسات آموزشی باشد که نیازهای فراگیران علاقه مند به آموزش مجازی را برآورده می‌کند. به این ترتیب دانشگاه‌ها و موسسات حتی می‌توانند تورهای مجازی دانشگاه‌های مجازی خود را برگزار کنند. به عنوان مثال هدست و دستگاه مورد نیاز برای درک واقعیت مجازی را در اختیار فرد قرار داده و به او این فرصت را می‌دهند که در کلاس آزمایشی برای مشاهده مراحل مختلف آموزش شرکت کند و در صورت ثبت نام هدست را به عنوان هدیه به همراه داشته باشد.

وجود دانشگاه دیجیتال چگونه می ‌تواند نقش مثبتی در بهبود مدل ‌های درآمدی دانشگاه داشته باشد؟ 

ساختن ساختمان فیزیکی آزمایشگاه‌های علوم، موزه‌های تاریخ و دانشکده‌های جدید در دنیای واقعی هزینه زیادی می‌طلبد. همین امر در مورد خرید مواد و تجهیزات آموزشی نیز صدق می‌کند. در متاورس این هزینه‌ها بسیار کاهش می‌یابد. بنابراین، دانشگاه دیجیتال این امکان را به وجود می‌آورد که با افزایش قیمت‌ها، حتی بیشتر صرفه جویی کنید.

از سوی دیگر، پرداخت شهریه برای یک دوره آموزشی که یک تجربه کامل از واقعیت مجازی را ارائه می‌دهد، گزینه جذاب‌تری نسبت به پرداخت هزینه یک دوره آنلاین بر روی صفحه نمایش کامپیوتر دو بعدی به نظر می‌رسد. تعامل در یک دانشگاه مجازی با کلاس‌های زنده و اساتید که به پخش صدا محدود نمی‌شود، ویژگی جذابی است. این می‌تواند آموزش آنلاین را وارد مرحله رقابتی کاملاً جدیدی کند که مزایای قابل توجهی برای دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی به همراه دارد.

آینده متاورس و کسب و کارهای مبتنی بر آموزش

در نهایت، متاورس می‌تواند به معنای پایان برخی از اشکال سنتی آموزش حضوری باشد. دانش‌آموزان مقاطع مختلف تحصیلی به تجربیات مجازی از دانشگاه‌های مختلف در سراسر جهان دسترسی دارند. شما در این فضا کار خواهید کرد و فرآیندها و سبک‌های زندگی بیشتر و بیشتر به دنیای دیجیتال کشیده می‌شوند.

با این حال، یک پیش بینی متناقض نیز وجود دارد. این پیش‌بینی بیان می‌کند که هزینه‌های بالای آموزش و مصنوعی بودن فرآیندها، غیرواقعی بودن اساتید و ارتباط از راه دور همکلاسی‌ها، بسیاری از افراد را به سمت آموزش حضوری و مشارکتی سوق می‌دهد. علاوه بر این، ممکن است آموزش آنلاین در طول اپیدمی کرونا منجر به تمایل بیشتر دانش‌آموزان به حضور در کلاس‌های فیزیکی موسسات آموزشی و دانشگاه‌ها شود. در این صورت، متاورس تنها گزینه آینده برای سیستم‌های آموزشی انسانی نخواهد بود.