روانشناسی رنگ در مدارس؛ رنگ‌ها چه تاثیری بر عملکرد دانش‌آموزان می‌گذارند؟

رنگ، تاریخچه‌ای طولانی دارد؛ به نحوی که در مصر باستان یا چین از رنگ‌ها برای اهداف درمانی استفاده میشد؛ امروزه به این علم، نور درمانی یا رنگ درمانی گفته می‌شود و هنوز هم در برخی از موارد درمانی، مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ در این مقاله از همکلاسی قصد داریم کمی بیشتر با خصوصیات رنگ‌ها آشنا شویم و روانشناسی رنگ در مدارس را بررسی کنیم.

آیا رنگ‌ها واقعا در عواطف انسان تاثیر گذارند؟

خیلی از کارشناسان روانشناسی، در خصوص تاثیر رنگ بر روان انسان‌ها، به دیده تردید نگاه می‌کنند؛ آن‌ها معتقدند تاثیر رنگ‌ها بر خلقیات افراد، زودگذر و موقتی هستند و هنوز مدرکی دال بر اثبات تاثیر رنگ‌ها روی خلق‌وخوی انسان وجود ندارد؛ از سوی دیگر انسان‌ها روحیات متفاوتی دارند و این احتمال وجود دارد که تاثیر رنگ برای هر شخصی متفاوت از دیگری باشد.

اما در هر صورت، روانشناسی رنگ در مدارس، موضوع مهمی است که تا امروز کمتر به آن پرداخته شده، حتی اگر طبق گفته‌ی بالا، رنگ‌ها تاثیر موقتی و زودگذر هم داشته باشند، پس می‌توانند در مدت‌زمانی که دانش‌آموزان در مدرسه سپری می‌کنند، تاثیر خود را روی روحیات آن‌ها بگذارند؛ احتمالا شما هم دیده‌اید که خیلی از رستوران‌ها با رنگ‌هایی گرم، مثل قرمز و نارنجی تزئین شده‌اند، این رنگ‌بندی می‌توانند اشتهای افراد تاثیرگذار باشند؛ اما از میزان تمرکز افراد کم می‌کنند و هیجان را در دانش‌آموزان افزایش می‌دهند، به همین دلیل بهتر است برای مدارس متوسطه یا سنینی که بچه‌ها نیاز به تمرکز بیشتر دارند، از رنگ‌های ملایم‌تر استفاده کنید.

رنگ‌بندی مدارس دوره ابتدایی

در مقطع ابتدایی، از آن‌جایی که دانش‌آموزان در سنین پایین‌تر هستند، توصیه می‌شود از رنگ‌هایی استفاده کنید که شور و اشتیاق بچه‌ها را افزایش دهد؛ بهتر است رنگ دیوار و سقف کلاس‌ها سفید مات باشد و در کنار آن برای تزئین محیط و المان‌های بصری از رنگ‌های شاد و گرم استفاده کنید، آبی، سبز، نارنجی، زرد و قرمز از جمله‌ی این رنگ‌ها هستند.

البته باید سعی کنید به خوبی این رنگ‌ها را با یکدیگر ترکیب کنید، مثلا اگر به تنهایی از رنگ آبی برای تزئین فضاها استفاده کنید، این احتمال وجود خواهد داشت که احساس کسالت و سکون را در بچه‌ها به وجود آورید؛ به همین دلیل خوب است که رنگ‌های متنوع را در کنار هم به کار ببرید تا علاوه‌بر ایجاد حس نشاط و سرزندگی در دانش‌آموزان، تمرکز آن‌ها به دلیل استفاده از یک رنگ قالب نیز برهم نخورد.

اگر به کتاب‌های درسی دانش‌آموزان نیز توجه کرده باشید، خیلی از کتب درسی در مقطع ابتدایی، به رنگ‌های شاداب و حتی تا حدودی گرم و تند هستند، این موضوع به این دلیل است که این رنگ‌ها باعث افزایش انرژی و شادابی دانش‌آموزان خواهند شد؛ ضمنا به این موضوع توجه داشته باشید که رنگ‌ها همیشه بهترین حالت خود را در نور طبیعی دارند و برای اینکه بهترین نتیجه را از آن‌ها بگیرید، بهتر است نورپردازی کلاس‌ها به گونه‌ای باشد که بتوانند بیشترین میزان نور را به کمک پنجره‌ها و از محیط بیرون جذب کنند.

رنگ‌بندی مدارس متوسطه (اول و دوم)

در مقطع متوسطه دانش‌آموزان در سن بلوغ هستند و به اندازه‌ی کافی درگیر احساست و هیجان ناشی از سن بلوغ‌شان قرار گرفته‌اند و بهتر از با استفاده از رنگ‌های ملایم احساس آرامش و تمرکز بیشتری را در آن‌ها به وجود آورید؛ رنگ‌هایی مثل ارغوانی، آبی ملایم و سبز کم‌رنگ می‌توانند برای دوره‌ی متوسطه مناسب باشند، چرا که حس آرامش بیشتری را در دانش‌آموزان به وجود می‌آورند و به افزایش تمرکز آن‌ها کمک می‌کنند.

ضمنا ترکیب این رنگ‌ها با بنفش و زرد می‌تواند حس استقلال را در دانش‌آموزان به وجود آورد و به خصوص برای بچه‌های دوره‌ی دوم متوسطه می‌توانید از این مجموعه رنگ‌ها نیز در طراحی محیط‌های آموزشی یا مدرسه خود استفاده کنید.

البته این موضوع به این معنی نیست که فقط باید از رنگ‌های ملایم استفاده کنید، چراکه در این حالت احتمالا بچه‌ها دچار خستگی و بی‌حالی می‌شوند، برای اینکه بتوانید تناسب خوبی را در رنگ‌بندی کلاس به وجود آورید، بهتر است برای برخی از المان‌های موجود در کلاس از رنگ‌های تند نیز استفاده کنید، به عنوان مثال در تابلوی اعلانات، ویترین‌ها و… می‌توانید رنگ‌های گرم‌تر و شاداب‌تر نیز به کار ببرید.

به چه عواملی در نورپردازی کلاس‌های درس توجه کنیم؟

حالا که از روانشناسی رنگ در مدارس صحبت کردیم، بد نیست نگاهی هم به نورپردازی مناسب کلاس‌ها داشته باشیم؛ برای اینکه تاثیر رنگ‌بندی و طراحی محیط را به بیشترین حد خود برسانید، باید نورپردازی را نیز به بهترین شکل ممکن انجام دهید؛ همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، بهتر است کلاس‌های درس را به گونه‌ای نورپردازی کنید که بیشترین امکان جذب نور از طریق پنجره‌ها وجود داشته باشد؛ اگر کمی به گذشته برگردیم، خیلی از معلم‌ها ترجیح می‌دادند پنجره‌های کلاس تا حد ممکن بسته باشد و پرده‌ها نیز کشیده شود تا تمرکز دانش‌آموزان برهم نخورد.

اما چنین کلاس‌هایی می‌تواند به سرعت باعث خستگی و رخوت دانش‌آموزان شود، به همین پژوهش‌گران توصیه می‌کنند تا جای ممکنه پنجره‌ها را هم‌سطح قد دانش‌آموزان در نظر بگیرید که بتوانند محیط بیرون را ببینند.

شما برای طراحی مدرسه خود از چه راهکارهایی استفاده می‌کنید؟ به نظرتان رنگ‌بندی و نورپردازی کلاس چه تاثیری بر روحیه‌ی دانش‌آموزان دارد؟ دیدگاه‌ها و تجربیات خود را با ما و سایر کاربران همکلاسی به اشتراک بگذارید؛ در ضمن اگر برای هوشمند سازی مدرسه خود نیاز به راهنمایی دارید، می‌توانید همین حالا از مشاوره رایگان همکلاسی استفاده کنید!