قبلا در مقاله‌ی آشنایی با سیستم مدیریت آموزش مدارس متوجه شدیم که یکی از مهم‌ترین بخش‌های آن، نرم افزار برگزاری کلاس آنلاین مدرسه است؛ در این مقاله از همکلاسی، قصد داریم کمی بیشتر با نرم افزار تدریس آنلاین آشنا شویم و بررسی کنیم که چرا وجود چنین سیستمی برای یک نرم افزار مدرسه، ویژگی مهمی به حساب می‌آید؟ پس اگر یک آموزگار هستید و به دنبال یک پلتفرم کلاس آنلاین می‌گردید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
کلاس آنلاین مدرسه چیست؟
کلاس آنلاین یا کلاس مجازی، در حقیقت یک محیط آموزشی است که امکانات و شرایط کلاس‌های درس را به شکل الکترونیک برای مدارس فراهم می‌کند؛ به کمک یک نرم افزار آموزش مجازی، شما می‌توانید به سادگی با دانش‌آموزان خود در ارتباط بوده و همه‌ی تعاملات مورد نیاز در یک کلاس درس را با آن‌ها داشته باشید؛ گفتگوی متنی، صوتی یا تصویری بخش کوچکی از امکانات یک نرم افزار تدریس هوشمند به حساب می‌آیند!
شاید پیش خود فکر کنید، چون امکان گفتگوی گروهی در پیام‌رسان‌ها وجود دارد، پس احتیاجی به تهیه‌ی نرم‌افزارهای مخصوص ندارید و یکی از راه‌های پیش‌روی شما، برگزاری کلاس آنلاین در واتس‌اپ یا سایر پیام‌رسان‌هاست، اما نکته‌ی مهم اینجاست که امکان گفتگوی بین اعضای کلاس، یکی از امکانات خیلی عادی در نرم‌افزارهای کلاس آنلاین به حساب می‌آید، در ادامه با ما همراه باشید تا ببینیم سایر مزایای یک نرم افزار کلاس مجازی چیست و چرا به عنوان یک مدرسه باید از برنامه‌های تخصصی این کار استفاده کنیم.
یک نرم افزار برگزاری کلاس آنلاین مدرسه خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟
همانطور که گفتیم، قابلیت گفتگو و تعامل معلم با دانش‌آموزان تنها گوشه‌ی کوچکی از امکانات یک نرم افزار کلاس آنلاین به حساب می‌آید، البته باید بدانید این قابلیت هم به شکل عمومی و هم به شکل خصوصی برای اعضای کلاس فراهم خواهد بود، مثلا معلم می‌توان پیامی را به شکل عمومی در گفتگوی کلاس بنویسید تا تمام دانش‌آموزان آن را ببینند یا به شکل خصوصی با یکی از بچه‌ها صحبت کند، ضمنا دانش‌آموزان نیز می‌توانند با هم به گفتگو بپردازند (البته فعال یا غیرفعال کردن این قابلیت در اختیار معلم بوده و می‌تواند گفتگوهای عمومی کلاس را غیر فعال کند)
اما مزایای یک پلتفرم کلاس مجازی، تنها به این موضوع ختم نشده و امکانات جذاب دیگری مثل به‌اشتراک‌گذاری صفحه نمایش، قابلیت حضور و غیاب، مدت زمان حضور دانش‌آموزان و… نیز وجود دارد که در ادامه به معرفی هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت.
۱. امکان به اشتراک‌گذاری انواع فایل‌ها در کلاس آنلاین مدرسه
یکی از قابلیت‌های مفیدی که در یک نرم افزار کلاس آنلاین مدرسه به آن دسترسی خواهید داشت، امکان به اشتراک‌گذاری انواع فایل‌های تصویری، پاورپوینت، PDF و… است؛ به کمک چنین قابلیتی آموزگار می‌تواند به سادگی فایل یا جزوات آموزشی را به دانش‌آموزان نمایش داده و از روی آن تدریس کند (دقیقا مشابه وقتی که در کلاس درس، فایلی را با استفاده از اسلایدشو تدریس می‌کنیم)
۲. قابلیت به اشتراک‌گذاری صفحه نمایش
از جمله امکانات دیگری که در یک نرم افزار آموزش مجازی خوب وجود دارد، امکان به اشتراک‌گذاری صفحه نمایش توسط معلم است؛ با استفاده از این ویژگی، معلم می‌تواند هرچیزی که در رایانه‌ی خود می‌بیند را با دانش‌آموزانش به اشتراک بگذارد.
۳. پشتیبانی از تخته‌ی مجازی در کلاس آنلاین
تخته‌ی کلاس، یکی از خاطره‌انگیز و مهم‌ترین بخش‌های یک کلاس به‌حساب می‌آید، اصلا مگر می‌شود از کلاس درس صحبت کنیم و چیزی از تخته نگوییم؟ کلاس‌های آنلاین نیز از این قاعده مستثنا نیستند و یکی از اجزای مهمی که در یک کلاس مجازی به آن دسترسی خواهید داشت، وایت‌برد یا تخته‌ی مجازی است؛ به کمک یک نرم افزار تدریس با قلم نوری، معلم می‌تواند به سادگی هرچه تمام‌تر هر نوشته‌ای را روی تخته‌ی مجازی کلاس درج کرده و دانش‌آموزان آن را ببینند.
البته یک نرم افزار کلاس الکترونیک خوب، علاوه‌بر اینکه از قلم نوری پشتیبانی می‌کند، باید امکان نوشتن روی تخته‌ی مجازی با سایر ابزارها را نیز داشته باشد، به عنوان مثال نوشتن به کمک تبلت، موس و…
۴. امکان شرکت در کلاس مجازی با انواع دستگاه‌ها (موبایل، تبلت و کامپیوتر)
همیشه یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانش‌آموزان این است که آیا امکان ورود به کلاس مجازی با موبایل وجود دارد یا خیر؟ به خصوص این موضوع برای آموزش آنلاین مدارس ابتدایی بسیار مهم و حائز اهمیت است؛ بنابراین یکی از مهم‌ترین مواردی که باید در خصوص تهیه یک نرم افزار کلاس آنلاین به آن توجه کنید، اطمینان از سازگاری آن با موبایل، تبلت، لپ‌تاپ و رایانه‌های شخصی است، به شکلی که دانش‌آموزان به سادگی و با هر دستگاهی بتوانند در کلاس‌های آنلاین خود شرکت کنند.
۵. امکان مدیریت شرکت‌کنندگان کلاس
شاید به هر دلیلی قصد داشته باشید یک دانش‌آموز خاطی را از کلاس اخراج کرده یا به افراد خاصی اجازه‌ی ورود به کلاس آنلاین را ندهید، بنابراین نرم‌افزاری که برای ایجاد کلاس مجازی خود استفاده می‌کنید، باید امکان مدیریت کامل شرکت‌کنندگان کلاس را به شما بدهد، به کمک این قابلیت می‌توانید به سادگی از وضعیت افراد حاضر در کلاس مطلع شده، حضور و غیاب انجام دهید یا بررسی کنید کدام یک از دانش‌آموزان چه مدت زمانی را در کلاس درس حضور داشته‌اند.
۶. قابلیت ضبط کلاس‌های برگزار شده
یکی از موارد دیگری که می‌تواند به عنوان یک مزیت برای کلاس آنلاین مدرسه به شمار آید، قابلیت ضبط کلاس‌هاست، به کمک این ویژگی دانش‌آموزان می‌توانند پس از برگزاری کلاس، فیلم ضبط‌شده‌ی آن را ببینند و به عنوان یک امکان برای مرور مجدد کلاس‌ها از آن استفاده کنند.
این‌ها، برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های کلاس الکترونیک در یک سامانه مدرسه آنلاین به حساب می‌آیند، اما بیایید کمی دقیق‌تر فرایند برگزاری یک کلاس آنلاین را با هم بررسی کنیم، در اصطلاح عمومی به چنین برنامه‌هایی، نرم افزار تدریس الکترونیکی یا نرم افزار وبینار (Webinar) نیز گفته می‌شود، که نقش مهمی در فرایند هوشمندسازی مدارس ایفا می‌کنند.
وبینار چیست (کلاس آنلاین مدرسه) و چطور برگزار می‌شود؟
وبینار از ترکیب دو کلمه‌ی «وب» و «سمینار» تشکیل شده، وبینارها در ابتدا برای برگزاری رویدادهای آنلاین استفاده می‌شدند و برای برگزاری کلاس‌های درس ساخته نشده بودند، اما با گذشت زمان و نیاز به برنامه آموزش آنلاین مدارس، به عنوان یکی از مهم‌ترین اجزای نرم افزار مدرسه شناخته شدند؛ در حال حاضر ابزارهای متنوعی برای این کار به وجود آمدند، از برنامه‌های حرفه‌ای گرفته تا نرم‌افزارهای کلاس آنلاین رایگان؛ البته در این بخش از مقاله قصد آموزش راه اندازی کلاس مجازی را نداریم (چرا که برای انجام حرفه‌ای این‌کار باید به یک متخصص مراجعه کنید) اما در ادامه شما را با چند نمونه از پراستفاده‌ترین نرم‌افزارهای برگزاری وبینار آشنا می‌کنیم.
از جمله نرم‌افزارهای برگزاری کلاس آنلاین مدرسه رایگان می‌توان به برنامه‌هایی مثل بیگ بلو باتن (Big Blue Button) یا اسکایپ اشاره کرد؛ البته نکته‌ی قابل توجه اینجاست که نرم‌افزاری مثل Big Blue Button برای اجرا احتیاج به یک سرور قدرتمند و همچنین انجام تنظیمات صحیح دارد، بنابراین چندان هم نمی‌توان اسم رایگان را روی آن گذاشت و برای اینکه بتوانید خروجی مطلوبی از این نرم‌افزار بگیرید، لازم است که به یک متخصص مراجعه کنید.
از جمله برنامه‌هایی که برای برگزاری یک وبینار یا کلاس آنلاین می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید، عبارتند از:
- ادوبی کانکت (Adobe Connect)
- بیگ بلو باتن (Big Blue Button)
- اسکای روم (Sky Room)
- نرم‌افزار اسکایپ (Skype)
- نرم افزار زوم (Zoom)
- کلیک میتینگ (Click Meeting)
البته برنامه‌های دیگری نیز برای برگزاری کلاس آنلاین مدرسه یا وبینار وجود دارند، اما مواردی که اشاره کردیم، جزو محبوب‌ترین و پر استفاده‌ترین ابزارهای این حوزه به حساب می‌آیند، در ایران اکثر افراد از نرم‌افزارهای بیگ بلو باتن، ادوبی کانکت و اسکای روم استفاده می‌کنند.
اگر علاقه‌مندید بیشتر در این خصوص بدانید، مقاله‌ی وبینار چیست و مقایسه‌ی پلتفرم‌های برگزاری کلاس آنلاین را مطالعه کنید؛ لازم به ذکر است که در عمل چیزی به اسم بهترین پلتفرم کلاس آنلاین وجود ندارد و هر کدام از این برنامه‌ها، نقاط قوت و ضعف خود را دارند.
از جمله مزایای دیگری که با استفاده از یک سامانه هوشمندسازی مدارس به آن دسترسی خواهید داشت، امکان تعریف زمان‌بندی کلاس‌ها و برگزاری خودکار جلسات است، بدین ترتیب احتیاجی نیست هربار کلاس‌های جدید را در سیستم تعریف کنید و می‌توانید با تعریف زمان‌بندی کلاس‌ها، فرایند اجرای برگزاری آن‌ها را به نرم افزار مدرسه مجازی خود بسپارید!
در این مقاله، با آموزش برگزاری کلاس آنلاین در مدارس آشنا شدیم و فهمیدیم یک پلتفرم آموزشی چیست و چه مزایایی برای مدرسه دارد؛ برنامه‌های برگزاری وبینار را می‌توان یک نرم افزار برای معلمان دانست، چرا که فرایند آموزش مجازی مدارس، در حقیقت وابسته به برگزاری درست و اصولی کلاس‌های آنلاین بوده و این سیستم یکی از اجزای مهم سامانه مدرسه آنلاین شما به حساب می‌آید، پس باید توجه ویژه‌ای به آن داشته باشید.
راستی اگر قصد ایجاد یک کلاس آنلاین مدرسه برای مدرسه‌ی خود را دارید، همین حالا سری به صفحه‌ی کلاس آنلاین همکلاسی نیز بزنید، همچنین اگر سوالی در این خصوص دارید، آن را در بخش نظرات این مقاله بپرسید، کارشناسان همکلاسی، پاسخ سوالات شما را خواهند داد.
