سوالی که به صورت مداوم برای والدین مطرح می‌شود، بهترین سن آموزش موسیقی به کودکان است. همه والدین می‌خواهند استعدادهای طبیعی فرزندشان را کشف کرده و پایه‌های موفقیت فرزندشان را بنا کنند. استعدادهای موسیقی شگفت انگیزی در کودکان وجود دارد که با کشف و پرداختن به آنها می‌توان آنها را به نوابغ موسیقی تبدیل کرد. نمونه بارز آن در موسیقی موتزارت آهنگساز معروف اتریشی است که اولین سمفونی خود را در ۱۰ سالگی ساخت. استعداد موتزارت توسط خواهرش کشف شد و او از کودکی تحت آموزش قرار گرفت.
هیچ عدد ثابت و قطعی برای بهترین سن برای شروع آموزش موسیقی وجود ندارد. سن شروع آموزش موسیقی برای هر ساز متفاوت است و به نیازها و علایق فرد بستگی دارد. معمولا سن ۳ تا ۹ سالگی برای آشنایی کودک با محیط موسیقی مناسب است.
فواید یادگیری موسیقی در سنین پایین
موسیقی می‌تواند باعث شود کودک احساسات خود را بیان کند. در تمرین‌ها و چالش‌های موسیقی، کودکان می‌توانند خلاقیت خود را در فرآیند یادگیری موسیقی افزایش دهند، مهارت‌های اجتماعی بیشتری بیاموزند و نحوه برخورد با مشکلات را بیاموزند. در ادامه به چند مزیت آموزش موسیقی به کودکان در سن پایین اشاره می‌کنیم:
افزایش فعالیت مغز
تجربه موسیقی در اوایل کودکی رشد مغز را تسریع می‌کند، به ویژه مهارت‌های خواندن و هماهنگی دست و چشم. فعالیت همزمان ذهن و بدن کودکان از طریق آموزش موسیقی بخش‌های بیشتری از مغز را فعال می‌کند که می‌تواند خلاقیت و حافظه را افزایش دهد. یادگیری ابزار و آموزش موسیقی به کودکان نیز توانایی کودک را در درک و حل مسائل ریاضی افزایش می‌دهد.
افزایش اعتماد به نفس و عزت به نفس
وقتی کودک شروع به یادگیری مهارت‌های موسیقی می‌کند متوجه می‌شود که سرعت یادگیری او به میزان تمرین و تلاش خودش بستگی دارد.کودک نتایج کار خود را در هر مرحله به شکل سطح مهارت کسب شده در موسیقی می‌بیند و بازی می‌کند. آموزش موسیقی به کودکان این قدرت را می‌دهد که خود را نشان دهند و خود را ابراز کنند. با دادن جسارت به آنها برای نواختن و اجرای موسیقی خود در مقابل خانواده، دوستان و حتی غریبه‌ها، اعتماد به نفس و عزت نفس کودک را تا حد زیادی افزایش می‌دهد؛ یکی از بهترین روش‌های افزایش اعتماد به نفس دانش‌آموزان نیز می‌تواند تمرین و یادگیری موسیقی باشد.
عملکرد بهتر در رشته‌های تحصیلی
بر اساس مطالعه‌ای در سال ۲۰۰۷ در دانشگاه کانزاس آمریکا، دانش‌آموزانی که در سنین پایین شروع به مطالعه موسیقی کردند بین ۲۰ تا ۳۰ درصد در ریاضیات و زبان بهتر از دانش‌آموزان دیگر بودند. چالش‌های تمرین موسیقی کودک را آماده می‌کند و همچنین تمرکز در یادگیری را افزایش می‌دهد که باعث یادگیری موثر و در نتیجه بهبود نمرات مدرسه می‌شود.
یادگیری بهتر زبان
مطالعات نشان داده است که موسیقی و یادگیری زبان بخش یکسانی از مغز را درگیر کرده و بسیار شبیه هم هستند. یادگیری آهنگ‌های جدید، نواختن ساز و آواز خواندن باعث بهبود درک کودک از صداها می‌شود. کودکانی که در طول زمان به طور منظم موسیقی تمرین می‌کنند مغز خود را برای درک و یادگیری زبان‌های دیگر آماده خواهند کرد.
بررسی دیدگاه کارشناسان در مورد آموزش موسیقی به کودکان
در این مورد دو نوع نگاه کلی وجود دارد، بسیاری از کارشناسان معتقدند شروع موسیقی کودک باید هر چه زودتر باشد. اما دیگران بر این باورند که شما باید به اندازه کافی صبر کنید تا فرزند بالغتان در این مورد تصمیم بگیرد. حال به اختصار به بررسی این دو دیدگاه می‌پردازیم.
دیدگاه اول در یادگیری و آموزش موسیقی به کودکان
برخی از والدین بر این باورند که کودک باید هر چه زودتر یادگیری موسیقی را آغاز کند تا رابطه‌ای مادام العمر و معنادار بین کودک و موسیقی ایجاد شود. بدیهی است که البته این دیدگاه آنقدر که به نظر می‌رسد درست نیست.
در طول تاریخ داستان‌هایی وجود دارد که افرادی مانند موتزارت اولین سمفونی خود را در ۸ سالگی نوشتند. استیوی واندز همچنین با مشهورترین ناشران موسیقی آمریکا، از جمله Motaron Records، برای اولین بار در ۱۱ سالگی همکاری کرد.
برای حل مشکل کودکان خردسال که به یادگیری موسیقی پاسخ خوبی نمی‌دهند، باید روش‌های دلپذیرتری را برای آنها امتحان کنید. برای مثال، اگر مدام با صدا و اسباب بازی‌های موزیکال بازی کنند و به طور منظم به موسیقی گوش دهند، به احتمال زیاد در آینده علاقه بیشتری به یادگیری دارند. بنابراین، در آینده می‌توان امیدوار بود که کودک وارد دنیای موسیقی شود.
دیدگاه دوم
دیدگاه دوم این بود که در یادگیری موسیقی کودکان صبور باشیم تا کودک تصمیم بگیرد که چه زمانی شروع به یادگیری موسیقی کند. اما مشکل اینجاست که اگر منتظر واکنش او برای یادگیری ساز باشیم، باید برای همیشه منتظر بمانیم. زیرا هر کودکی دیدگاه و شخصیت منحصر به فردی دارد. به همین دلیل احتمال عدم احساس یا جذب سازهای مختلف و سردرگمی در هنگام انتخاب بسیار زیاد است.
طبق تحقیقات، کودکان بین ۳ تا ۹ سال فرصتی دارند که در آن حساسیت موسیقیایی آنها افزایش می‌یابد و اندازه گیری می‌شود. از آنجایی که کارکردهای شناختی و ذهنی برای درک عناصر موسیقی در این گروه سنی شکل می‌گیرد، در صورت استفاده مناسب در این مرحله طبیعی رشد، می‌تواند زندگی موسیقی ممتازی را برای کودک به ارمغان بیاورد.
معمولاً بین ۳ تا ۹ سالگی بهترین زمان برای آموزش موسیقی به کودکان است، با توجه به ویژگی‌های روحی و جسمی هر کودک و میزان تشویقی که از سوی والدین برای ادامه یادگیری موسیقی و ساز شروع می‌شود.
انتخاب ساز مناسب برای آموزش موسیقی به کودکان
یکی از مهم‌ترین نکاتی که در انتخاب آلات موسیقی و آموزش موسیقی به کودکان باید در نظر گرفت، نوع موسیقی است که کودک شما از آن لذت می‌برد. برای درک این موضوع، خوب است که انواع موسیقی را برای کودک خود پخش کرده و حرکات و رفتار او را ارزیابی کنید. بعد از مدتی متوجه خواهید شد که فرزندتان به کدام آهنگ‌ها بیشتر واکنش نشان می‌دهد یا با کدام موسیقی ارتباط خوبی برقرار می‌کند. البته به طور کلی در زمان استراحت کودک بهتر است آهنگ‌های آرام و کلاسیک پخش شده و در حین بازی آهنگ‌هایی با ریتم تند و شاد پخش شود.
برای انتخاب ساز برای کودک خود ابتدا باید بدانید که کدام ساز با علایق و سلیقه کودک شما سازگارتر است. به هیچ وجه نباید بر اساس علایق خود برای فرزندتان ساز انتخاب کنید، حتی اگر خودتان نوازنده باشید. اگر علاقه فرزندتان را نادیده بگیرید، هیچ پیشرفتی برای او به همراه نخواهد داشت و به زودی فرزندتان از یادگیری موسیقی دست می‌کشد. هرگز بر اساس نظر دیگران و با تقلید از اقوام برای فرزندتان تصمیم نگیرید زیرا شرایط و علایق فرزندتان با دیگران متفاوت است. به جای فشار بیش از حد بر روی کودک در تمرین موسیقی، تمرین را تشویق کرده، انتقاد مثبت کنید و به انگیزه دادن و پرورش عشق او به موسیقی ادامه دهید.
چگونه معلم موسیقی و مکان آموزشی موسیقی مناسب برای فرزند خود پیدا کنید؟
آموزش موسیقی به کودکان در دو نوع گروهی و انفرادی برگزار می‌شود. دوره‌های گروهی درک شنیداری، موسیقی همراه با حرکات بدن و بازی را آموزش می‌دهند. این نوع آموزش با همکاری والدین صورت می‌گیرد و کودک را در یادگیری همراهی می‌کند. در آموزش گروهی روش‌های شناخته شده بین المللی مانند روش ارف وجود دارد.
این روش‌ها برای کودکان زیر ۶ سال بسیار مفید و موثر است و کودک را از سنین پایین با موسیقی آشنا می‌کند. یکی دیگر از انواع آموزش‌های موسیقی، آموزش‌های تک به تک است، اگر کودک شما آمادگی و تمرکز لازم را برای حضور در کلاس‌ها و یادگیری ساز دارد، این روش برای او مناسب است.
پیدا کردن معلم مناسب برای آموزش موسیقی به کودکان می‌تواند دشوار باشد: شما باید هر هفته فرزندتان را به مدرسه موسیقی ببرید و منتظر بمانید تا درس‌ها تمام شود که زمان زیادی می‌برد. آموزشگاه‌های موسیقی برای انتخاب زمان کلاس به شما انعطاف نمی‌دهند و زمان کلاس توسط مدرسه تعیین می‌شود که ممکن است بر ساعت کاری یا سایر فعالیت‌های شما تأثیر بگذارد. راه حل بهتر برای حل این مشکل این است که یک معلم بیاورید و یک کلاس خصوصی در خانه داشته باشید. یکی دیگر از درس‌های موسیقی راحت برای فرزند شما، آموزش‌های آنلاین موسیقی است که در خانه از طریق اینترنت برگزار می‌شود.
هیچ وقت برای یادگیری موسیقی دیر نیست
هیچ وقت برای آموزش موسیقی به کودکان دیر نیست! اگر در کودکی نتوانستید ساز مورد علاقه خود را شروع کنید، فکر نکنید که شانس خود را از دست داده‌اید. در هر سنی می‌توانید شروع به یادگیری موسیقی کنید. موسیقی برای بزرگسالان استرس روحی ناشی از کار و سایر مشکلات را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. یادگیری موسیقی در هر سنی می‌تواند خلاقیت و اشتیاق را افزایش دهد.
اولین مشکل یادگیری موسیقی بزرگسال کمبود وقت است. لازم نیست تمام وقت خود را صرف تمرین موسیقی کنید. یک ساعت تمرین مفید در روز به بهبود توانایی موسیقی شما کمک زیادی می‌کند.
سخن پایانی
بچه‌ها متفاوت هستند و در نهایت شما هستید که علایق و توانایی‌های فرزندتان را بهتر می‌شناسید. کودک خود را با انواع موسیقی آشنا کنید و ببینید به کدام ساز بیشتر توجه می‌کند و علاقه او را به موسیقی کشف کنید. از تمام اطلاعات لازم در این بخش استفاده کنید تا فواید موسیقی را برای فرزندتان به حداکثر رسانده و مشکلات او را به حداقل برسانید. بهترین سن آموزش موسیقی به کودکان زمانی است که آنها برای یادگیری آماده باشند.
4 پاسخ
فرزند من عاشق موسیقیه ولی نمیدونم موسیقی باعث نمیشه که از درسش عقب بیوفته یا اینکه باعث پیشرفتش در یادگیری میشه. میشه راهنمایی کنید .
بله حتما. علم ثابت کرده است یادگیری موسیقی ساختار و عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد.
یادگیری موسیقی در سنین کم موجب تقویت حافظه درازمدت و رشد بهتر مغز می‌شود.
از طرف دیگر، کسانی که موسیقی کار می‌کنند، در مقایسه با دیگران، ذهن هشیارتری دارند.
همچنین زمان واکنش شنیداری، لامسه و لمسی ـ شنیداری در موسیقی‌دان‌ها سریع‌تر از سایرین است.
چطوری میتونم ساز مناسب کودکم رو انتخاب کنم؟
در انتخاب بهترین ساز برای کودکان توجه کنید که عامل مهمی چون «شخصیت کودک» از قلم نیفتد.
به‌طور مثال، پیانو ساز مناسبی برای کودکان تحلیل‌گر و متفکر است.
کودکانی که اجتماعی هستند و کمتر مسائل را تحلیل می‌کنند، بهتر است فلوت، ساکسیفون و ترومبون بنوازند.
کودکان برونگرا دوست دارند مرکز توجه باشند و معمولا سازی را انتخاب مب کنند که توجه همه را جلب کنند و در صحنه بدرخشند.