سامانه مدرسه و ۹ کاربرد فوق‌العاده‌ی آن برای مدارس

در مقالات قبلی همکلاسی به طور کامل در خصوص نرم افزار مدارس و ویژگی‌های یک نرم افزار مدرسه خوب صحبت کردیم، اما در این مقاله قصد داریم یکی از مهم‌ترین بخش‌های یک سامانه مدرسه، یعنی سیستم مدیریت آموزش را برای شما شرح داده و ببینیم یک نرم افزار مدیریت آموزش ایده‌‌آل چه ویژگی‌هایی دارد و استفاده از آن چه مزیتی برای مدرسه خواهد داشت؟

قبل از اینکه به بررسی سامانه مدرسه بپردازیم، بهتر است با یک مفهوم اصلی در این زمینه آشنا شویم؛ این مفهوم، سیستم مدیریت یادگیری (LMS) نام دارد.

سیستم مدیریت یادگیری (LMS) چیست؟

 سامانه مدیریت یادگیری یا Learning Management System که آن را به اختصار LMS نیز می‌نامند، یک نرم افزار یکپارچه و کامل برای مدیریت فرایندهای آموزشی در مدارس یا دانشگاه‌ها فراهم می‌کند.

به نقل از ویکی‌پدیا، بیشتر سیستم‌های مدیریت یادگیری به صورت یک نرم‌افزار تحت وب فعالیت می‌کنند، بدین معنا که کاربران تنها با داشتن یک مرورگر اینترنتی می‌توانند به سیستم آموزشی مدرسه یا دانشگاه خود دسترسی داشته و از امکانات آن استفاده کنند.

مواردی مثل، برگزاری کلاس درس، گرفتن آزمون، انجام تکالیف و… برخی از قابلیت‌هایی هستند که یک مدرسه یا دانشگاه با استفاده از LMS به آن‌ها دسترسی خواهد داشت؛ اما ارتباط چنین سیستمی با سامانه مدارس چیست؟

فرایند آموزش یکی از مهم‌ترین ماموریت‌های یک مدرسه به حساب می‌آید و یک مدرسه هوشمند باید به سادگی همه‌ی پیش‌نیازهای آموزشی دانش‌آموزان را با استفاده از فناوری اطلاعات فراهم کند؛ اگر بخش قبل را با دقت مطالعه کرده باشید، احتمالا متوجه این مسئله شده‌اید که فرایند آموزش الکترونیک در مدارس هوشمند، شباهت زیادی به عملکرد یک سیستم مدیریت یادگیری (LMS) دارد؛ چرا که مدرسه‌ی الکترونیک هم به اجزایی مثل کلاس آنلاین، آزمون آنلاین، مدیریت تکالیف، مدیریت سوالات، سیستم تصحیح آزمون‌ها و…احتیاج خواهد داشت.

به زبان ساده، سیستم‌های مدیریت آموزش در مدارس، نوعی از LMS هستند که کاملا مطابق با نیاز مدرسه تهیه و پیاده‌سازی شده‌اند؛ اگر یک مدیر، معاون یا آموزگار هستید و به هوشمندسازی مدرسه‌ی خود علاقه‌مندید، لازم است توجه ویژه‌ای به سامانه مدیریت یادگیری در مدرسه‌تان داشته باشید؛ همراه ما باشید تا بیشتر در این خصوص صحبت کنیم.

یک سامانه مدرسه خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟

مهم‌ترین ویژگی که باید از یک سامانه مدرسه انتظار داشته باشید، پشتیبانی از تمام ‌پیش‌نیازهای آموزشی مدرسه است، همانطور که نام این سیستم پیداست، باید تمام فرایندهای آموزشی مدرسه برای شما مدیریت کند، مواردی که در ادامه بررسی می‌کنیم.

۱.‌ امکان برگزاری راحت کلاس‌های آنلاین در سامانه مدارس

کلاس درس را می‌توان یکی از اجزای مهم مدرسه به حساب آورد، دانش‌آموزان هنگامی که در مدرسه حضور دارند، تقریبا اکثر وقت خود را در کلاس درس می‌گذرانند؛ بنابراین به همان میزان که کلاس‌های درس حضوری اهمیت دارند،‌ کلاس‌های الکترونیک هم مهم و شایسته‌ی توجه‌اند.

چه دانش‌آموزان و چه معلم باید بتوانند خیلی ساده در کلاس آنلاین با هم تعامل داشته باشند، چنین ارتباطی می‌تواند با استفاده از گفتگوی متنی، صوتی یا تصویری انجام شود؛ از سوی دیگر معلم باید بتواند لیست دانش‌آموزان را دیده و از حضور یا غیبت آن‌ها در کلاس مطلع شود یا بتواند آن‌ها را برای پرسش‌های کلاسی صدا بزند.

از جمله امکانات دیگری که یک سیستم برگزاری کلاس آنلاین خوب را متمایز می‌کند، قابلیت به اشتراک‌گذاری انواع فایل‌های تصویری یا صفحه نمایش معلم در کلاس است؛ به کمک این قابلیت آموزگار می‌تواند هر نوع فایل آموزشی مورد نیاز دانش‌آموزان را در کلاس به آن‌ها نمایش داده و از روی آن تدریس کند (به عنوان مثال فایل پاورپوینت، PDF یا تصاویر)

همچنین اکثر سامانه‌های برگزاری کلاس آنلاین، امکان به اشتراک‌گذاری صفحه نمایش مدرس را به شکل زنده دارند؛ با استفاده از این ویژگی، دانش‌آموزان می‌توانند در لحظه (Realtime) صفحه نمایش کامپیوتر معلم خود را ببینند؛ اگر دوست دارید بیشتر در این خصوص بدانید، مقاله‌ی آشنایی با نرم افزار کلاس آنلاین را مطالعه کنید.

۲. قابلیت برگزاری آزمون در سامانه مدارس به شکل الکترونیک

اهمیت برگزاری آزمون آنلاین در مدارس نیز کمتر از کلاس‌های آنلاین نیست، پس دومین ویژگی مهمی که می‌توان از یک سامانه مدرسه انتظار داشت، امکان برگزاری بی‌دردسر آزمون‌های آنلاین است؛ یک نرم افزار خوب در این زمینه، باید بتواند هر نوع آزمونی را برای شما پیاده‌سازی کند، دقیقا همانطور که آزمون‌های حضوری مدارس برگزار می‌شوند.

یک آزمون استاندارد،‌ از حالت‌های مختلف سوال تشکیل شده است، به عنوان مثال سوالات تستی، تشریحی، صحیح و غلط و… بنابراین یک نرم افزار آزمون‌ساز آنلاین هم باید از تمام این حالات پشتیبانی کند؛ همچنین قابلیت‌هایی مثل زمان‌بندی شروع و پایان آزمون، سیستم‌های تصحیح خودکار و دستی و پشتیبانی از نمرات توصیفی یا عددی نیز برخی دیگر از امکانات مورد نیاز در یک سیستم برگزاری آزمون مدرسه هستند.

از جمله موارد دیگری که می‌تواند به برگزاری حرفه‌ای‌تر آزمون‌های آنلاین مدرسه کمک کند، به‌کارگیری سیستم‌های گزارش‌گیری و اطلاع‌رسانی نمرات است؛ یک نرم‌افزار آزمون‌ساز خوب باید امکان تهیه‌ی انواع گزارشات نموداری را از نمرات آزمون داشته باشد، همچنین وجود قابلیتی که پس از تصحیح آزمون، نمرات به شکل خودکار به اطلاع والدین برسند، یک قدم مهم در ارتباط بهتر میان مدرسه و خانواده‌ی دانش‌آموزان محسوب می‌شود؛ اگر علاقه‌مندید بیشتر در این خصوص بدانید، می‌توانید مقاله‌ی آشنایی با نرم افزار آزمون آنلاین مدارس را مطالعه کنید.

۳. سیستم مدیریت کارنامه و نمرات دانش‌آموزان

اگر قرار باشد یک سیستم مدیریت آموزش برای مدرسه هوشمند خود داشته باشیم، قطعا وجود بخشی برای مشاهده و ثبت نمرات، یکی از مهم‌ترین اجزای این سیستم به حساب می‌آید؛ به کمک کارنامه آنلاین در مدارس، علاوه‌بر اینکه صرفه جویی قابل توجهی در هزینه‌های پنهان مدرسه خواهید کرد، سیستم اعلام نمرات نیز به شکلی موثرتر عمل می‌کند.

در مدل سنتی اعلام نمرات، شما باید در هر نیم‌سال تحصیلی تعداد زیادی کارنامه‌ی کاغذی را تهیه کرده و در اختیار دانش‌آموزان یا والدین قرار دهید، اما به کمک یک سامانه مدارس، این فرایند به صورت کاملا خودکار و سریع انجام می‌شود، دانش‌آموزان می‌توانند به راحتی نمرات خود را با جزئیات کامل بررسی کنند، ضمن اینکه در اکثر سامانه مدرسه، قابلیت اطلاع‌رسانی پیامکی نمرات نیز برای والدین وجود خواهد داشت.

از جمله موارد دیگری که سیستم مدیریت کارنامه الکترونیک را در مدرسه کارآمدتر می‌کند، قابلیت پشتیبانی از نمرات توصیفی و عددی است، همچنین اکثر نرم‌افزارهای مدیریت مدارس در بخش کارنامه‌ی خود امکانی را برای تعیین ضریب نمرات به شما می‌دهند، با استفاده از این ویژگی شما می‌توانید به راحتی برای محاسبه‌ی معدل تعداد واحد دروس را نیز لحاظ کنید، اگر علاقه‌مندید بیشتر در مورد ویژگی‌های یک سیستم کارنامه آنلاین بدانید، همین حالا مقاله آشنایی با نرم افزار کارنامه الکترونیک مدارس را بخوانید.

۴. ماژول مدیریت سوالات و پرسش‌ها در LMS

بخش دیگری که در سامانه مدارس باید به آن توجه کنید، وجود قابلیتی برای ذخیره و نگهداری سوالات و پرسش‌هاست، چنین ماژولی به آموزگاران کمک می‌کند مجموعه‌ای از پرسش‌های مورد نظر خود را در سیستم تعریف کرده و به عنوان سوالات برگزاری آزمون یا حتی نمونه سوال برای دانش‌آموزان از آن استفاده کنند.

یک ماژول مدیریت سوال خوب، باید امکان تعریف هر نوع پرسشی را به شما بدهد، به عنوان مثال سوالات تستی، تشریحی، چند گزینه‌ای و… تا شما هیچ محدودیتی در طرح پرسش‌های خود نداشته باشید؛ اما اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در این مورد کسب کنید، توصیه می‌کنیم مقاله‌ی آشنایی با سیستم مدیریت سوالات را مطالعه کنید.

۵. بخش مدیریت تکالیف دانش‌آموزان

یکی از اجزای دیگری که در یک سامانه مدرسه خوب باید به آن دسترسی داشته باشید، قابلیت تعریف تکلیف الکترونیک برای دانش‌آموزان است، چنین ماژولی به شما اجازه می‌دهند سوالات یا تکالیف متنوعی را برای دانش‌آموزان خود طرح کنید و آن‌ها نیز به شکل آنلاین تکالیف را انجام داده و در سامانه برای شما بارگذاری کنند.

یک ماژول مدیریت تکلیف خوب باید به دانش‌آموزان اجازه دهد پاسخ‌های خود را به اشکال مختلفی در سیستم قرار دهند، به عنوان مثال امکان درج پاسخ‌های نوشتاری یا حتی آپلود تصویر به عنوان پاسخ، چرا که وجود چنین قابلیتی به دانش‌آموزان این امکان را می‌دهد که به سادگی پاسخ هر نوع سوالی را برای معلم خود ارسال کنند.

همانطور که می‌دانید برخی از سوالات (مثلا مسئله‌های محاسباتی ریاضی) نیاز به پاسخ با فرمول دارند و در چنین حالتی دانش‌آموزان خیلی راحت‌تر می‌توانند پاسخ‌های خود را نوشته و عکس آن را برای معلم‌شان در سامانه ارسال کنند، در مقاله‌ی آشنایی با سیستم تکلیف الکترونیک می‌توانید اطلاعات بیشتری در مورد یک سیستم خوب مدیریت کارنامه مدرسه کسب کنید.

۶. ارتباط موثر بین دانش‌آموزان و معلم

در کنار همه‌ی مواردی که تا اینجا بررسی کردیم، نمی‌توان از اهمیت ایجاد ارتباط بین معلم و دانش‌آموزان در خارج از ساعات کلاس چشم‌پوشی کرد، بنابراین سیستمی که برای مدیریت فرایند آموزش در مدرسه‌ی خود انتخاب می‌کنید، باید امکاناتی را برای ارتباط بین اعضا فراهم کند.

نه فقط معلم، بلکه سایر کادر مدرسه نیز باید از این قابلیت بهره‌مند باشند، به عنوان مثال فرض کنید مشاور قصد دارد برنامه‌ی مطالعاتی خاصی را در اختیار دانش‌آموزان قرار دهد، برای انجام چنین فرایند، لازم است که LMS مدرسه‌ی شما امکان برقراری ارتباط یا سیستم مشاوره برای دانش‌آموزان را فراهم کند.

 البته سیستم مدیریت آموزش مدرسه‌تان، از یک ماژول ارتباط یا مشاوره‌ی الکترونیک پیشرفته‌تر بهره‌مند باشد، علاوه‌بر تمام موارد بالا، قابلیت‌های گسترده‌تری خواهید داشت، به عنوان مثال تعریف یک برنامه‌ی مطالعاتی برای فرد یا گروه خاصی از دانش‌آموزان، امکان برقراری ارتباط بین مشاور، دانش‌آموزان و والدین یا حتی قابلیت بررسی و تایید مطالعات دانش‌‌آموزان توسط والدین برخی از امکانات دیگر این سیستم هستند.

معمولا در سامانه مدارس پیشرفته‌تر به‌جای وجود یک سیستم برقراری ارتباط ساده، بخشی تحت عنوان ماژول مشاوره تعبیه می‌شود که تمام امکانات لازم برای ارائه‌ی مشاوره به دانش‌آموزان را در اختیار شما قرار می‌دهد؛ اگر علاقه‌مندید بیشتر در این خصوص بدانید، مقاله‌ی آشنایی با سامانه‌های مشاوره‌ی دانش‌آموزی را مطالعه کنید.

۷. سیستم تصحیح خودکار پاسخنامه‌ها

در بخش مربوط به آزمون‌های الکترونیک توضیح دادیم که یک سامانه‌ی مدیریت آموزش پیشرفته، هم امکان تصحیح خودکار آزمون و هم قابلیتی برای تصحیح دستی را برای شما فراهم می‌کند، اما فرض کنید قصد دارید آزمون‌های تستی با پاسخ‌نامه از دانش‌آموزان بگیرید (چیزی مشابه با کنکور سراسری) که در چنین حالتی دفترچه‌ی سوالات و پاسخ‌نامه در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد.

سامانه مدارس حرفه‌ای، در کنار ماژول آزمون آنلاین، قابلیتی مجزا را در اختیار شما می‌گذارند که امکان تصحیح اوراق پاسخ‌نامه را دارد، به کمک این ویژگی شما احتیاجی به تصحیح دستی پاسخ‌نامه‌های آزمون نخواهید داشت و تنها با تعریف یک کلید آزمون،‌ می‌تواند تمام فرایند تصحیح پاسخ‌نامه را به این سیستم بسپارید.

شاید پیش خود فکر کنید،‌ چنین سیستم پیچیده‌ای در مدرسه‌ی شما قابلیت پیاده‌سازی ندارد، اما نکته‌ی قابل توجه اینجاست که شما تنها با یک دستگاه اسکنر معمولی می‌توانید این فرایند را انجام دهید، در حقیقت تمام این پروسه توسط برنامه‌های نرم‌افزاری انجام شده و تنها کاری که شما باید انجام دهید، اسکن ورقه‌های امتحانی با یک اسکنر است؛ البته همانطور که گفتیم این قابلیت، یک امکان پیشرفته بوده و در کمتر برنامه‌ی LMS می‌توانید آن را پیدا کنید؛ اگر دوست دارید بیشتر در این خصوص بدانید، می‌توانید مقاله‌ی آشنایی با نحوه‌ی تصحیح خودکار پاسخنامه‌ی آزمون‌ها را بخوانید.

۸. سیستم نگهداری فایل‌های آموزشی

اکثر دانش‌آموزان و دانشجویان، از تلفن‌های همراه یا کامپیوترهای خود برای نگهداری تصاویر جزوه یا منابع آموزشی استفاده می‌کنند، اما یک LMS خوب، باید امکانی را برای ذخیره و نگهداری این اطلاعات فراهم کند، به شکلی که معلم‌ها به راحتی بتوانند فایل‌های آموزشی را در سیستم قرار داده و دانش‌آموزان نیز به آن‌ها دسترسی داشته باشند، بدین ترتیب همه‌ی دانش‌آموزان می‌توانند در هر ساعتی از شبانه روز و در هر جایی به منابع و فایل‌های آموزشی دسترسی داشته باشند.

یکی از مزایای دیگری که به کمک این سیستم به آن دسترسی خواهید داشت، قابلیت دسته‌بندی اطلاعات است، به عنوان مثال فرض کنید، هم معلم ریاضی و هم دبیر شیمی قصد دارند جزوات یا فایل‌های آموزشی خود را در اختیار دانش‌آموزان‌شان قرار دهند؛ یک سیستم مدیریت آموزشی خوب، این اطلاعات را به شکل کاملا دسته‌بندی شده و مرتب در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهد؛ اگر دوست دارید بیشتر در این خصوص مطالعه کنید، می‌توانید سری به مقاله‌ی آشنایی با سیستم مدیریت مدیریت فایل مدارس بزنید.

۹. دفتر کلاسی معلم در سامانه مدرسه

دفتر کلاسی را می‌توان یکی از بخش‌های جدانشدنی مدرسه و کلاس درس نامید، همه‌ی ما با دفاتر کلاسی معلم‌هایمان خاطره داریم، هنگامی که نمرات پرسش‌های کلاسی در دفتر معلم ثبت می‌شد یا آموزگار وضعیت حضور و غیاب دانش‌آموزان را در دفتر خود درج می‌کرد؛ حال برای اینکه بتوان یک سیستم LMS را به اندازه‌ی کافی کارآمد دانست، وجود بخشی تحت عنوان دفتر کلاسی آموزگار در آن لازم است؛ در مقاله‌ی آشنایی با سیستم دفتر کلاسی آفلاین و آنلاین می‌توانید اطلاعات بیشتری در این خصوص کسب کنید.

در این مقاله با مهم‌ترین ویژگی‌های سامانه مدارس آشنا شدیم، احتمالا متوجه شده‌اید که استفاده از یک LMS حرفه‌ای تا چه اندازه می‌تواند در بهبود کیفیت آموزش مدارس، موثر باشد؛ اگر شما هم یک مدیر، معلم یا کادر مدرسه هستید و دوست دارید گامی مثبت در هوشمندسازی مدرسه‌ی خود بردارید، می‌توانید از چنین سیستم‌هایی برای مدرسه خود استفاده کنید، ضمنا ما نیز در همکلاسی سیستم مدیریت آموزش کاملی را برای مدارس ارائه می‌کنیم که می‌توانید در صفحه‌ی نرم‌افزارهای مدیریت آموزش همکلاسی، بیشتر با آن‌ها آشنا شوید.