تحصیل با متاورس یکی از جذابترین ترندهای این روزهای دنیای فناوری است؛ با ظهور متاورس یا واقعیت مجازی، بسیاری از شرکتها و خدمات مانند دانشگاهها و مدارس سعی در وارد شدن به این فضا داشتند. در آینده تمامی خدمات در این پلتفرم قابل ارائه است.
Metaverse، در سادهترین تعریف خود، نسخهای نه چندان دور از اینترنت را در آینده توصیف میکند. در این فضا انسانها از فناوری گستردهای برای فراتر رفتن از محیط فیزیکی خود استفاده خواهند کرد. به عنوان مثال، افراد میتوانند در یک صخره مرجانی شنا کنند یا از اتاق نشیمن خود روی ماه راه بروند بدون اینکه حتی از پشت میز خود بلند شوند.
اجرای واقعیت مجازی در آموزش و پرورش میتواند تأثیر مثبتی بر دانشآموزان و بعد اجتماعی مدارس و دانشگاهها داشته باشد. آموزش از راه دور در سالهای اخیر به موضوعی کلیدی برای دانشآموزان تبدیل شده است.
آموزش و تحصیل با متاورس چگونه است؟
مجمع جهانی اقتصاد گزارش میدهد که ثبت نام در دورههای آنلاین در سال ۲۰۲۴ به ۹۲ میلیون نفر خواهد رسید. با این حال، به نظر میرسد که یادگیری از طریق یک پلتفرم مجازی مانند تماسهای ویدیویی میتواند بر مشارکت دانشآموزان تأثیر بگذارد.
این ممکن است به این معنا باشد که با بهبود محیط آنلاینی که دانشآموزان در آن یاد میگیرند، دنیای Metaverse میتواند نحوه یادگیری و تعامل مثبت دانشآموزان را نیز تغییر دهد، در مقالهی تاثیر متاورس بر یادگیری، درباره این موضوع صحبت کردهایم.
با باز شدن دانشگاهها و مدارس به روی متاورس، این سوال برای بسیاری از مردم پیش میآید که آموزش در دنیای ابری چگونه به نظر میرسد و به کدام سمت میرود؟
بر اساس نظرسنجیها و تعریف متاورس، متاورس پتانسیل این را دارد که واقعاً روش و مکان یادگیری را تغییر دهد. مطالعه و تحصیل با متاورس میتواند از یادگیری تجربی و عمیقتر پشتیبانی کند و آن را تعاملیتر کند. به عنوان مثال، یک درس آناتومی در زیستشناسی، یا یک لحظه بازسازی شده در دوره دیگری از تاریخ.
نکته جالب دیگر در مورد Metaverse این است که به جای یادگیری تئوری ساده، دانشآموزان به راحتی میتوانند اشتباه کنند و در یک شبیه سازی واقع بینانه و بدون ریسک یاد بگیرند. بدیهی است که متاورس پلی در فواصل جغرافیایی ارائه میدهد. زیرا اساتید و گروههای دانشجویی را بدون توجه به موقعیت مکانی گرد هم میآورد.
بررسی کاربرد و تأثیر فناوری متاورس در صنعت آموزش
در حال حاضر بسیاری از دانشگاهها و سازمانهای آموزشی در حال تحقیق و توسعه یک پلتفرم آموزشی بر اساس قابلیتهای فناوری جدید برای تحصیل با متاورس هستند. ویژگیهای متاورس باعث شده است تا عموم مردم فرصتهای بالقوه و خارقالعاده ایجاد شده را ببینند و سعی کنند از آنها حداکثر بهره را ببرند.
چرا متاورس می تواند یک انتخاب مناسب و کاربردی برای صنعت آموزش باشد؟
پس از شیوع همهگیری ویروس کرونا و محدودیتهای ناشی از آن، ویژگیهای منفی سیستمهای آموزشی فعلی برای همگان نمایان شد. افت کیفیت آموزشی و کاهش انگیزه دانشآموزان برای یادگیری از بزرگترین آسیبهای سیستم آموزش مجازی کنونی است.
فناوریهای هوش مصنوعی، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی به کار رفته در متاورس، آن را به بستری مناسب برای توسعه و به روز رسانی سیستمهای آموزشی فعلی تبدیل کرده است.
بنابراین، با شرکت در محیطهای سهبعدی با فناوری Metaverse، دانشآموزان میتوانند تجربهای شبیه به محیطهای آموزشی دنیای واقعی داشته باشند، در حالی که دیگر محدود به مکان، زمان و اقتصاد نیستند.
بررسی استفاده از متاورس در صنعت آموزش
ویژگیهای ذکر شده قبلی نشان میدهد که چگونه میتوان از Metaverse در کلاس استفاده کرد. تصور کنید در کلاسهای پزشکی که در محیطهای متاورس مجازی ارائه میشود، دانشآموزان میتوانند از طریق کنترلکنندهها اعضای بدن را جدا کرده و هر کدام را با نمای سهبعدی تشریح کنند و سپس آنها را در جای خود قرار دهند.
به عنوان مثالهای دیگر، میتوانیم کلاس حقوقی را در نظر بگیریم که در آن دانشآموزان میتوانند با استفاده از هوش مصنوعی در دادگاههای شبیهسازی شده شرکت کرده یا دانشجویان نجوم میتوانند به راحتی در کهکشانها سفر کنند و به هر اطلاعاتی که برای یافتن نیاز دارند دسترسی داشته باشند.
یکی از مهمترین کاربردهای تحویل با متاورس در صنعت آموزش، کاهش هزینههاست. ساخت و نگهداری محیطهای آموزشی مستلزم هزینههای بالایی برای سازمان آموزشی است، در حالی که میتوان دانشگاه مجازی مانند پروژه Blocktopia در متاورس ایجاد کرد که تمام واحدهای آموزشی با بهترین کیفیت را با هزینه بسیار کمتر از ساخت در دنیای واقعی ارائه میدهد.
فناوری Metaverse از بلاک چین و ارز دیجیتال پشتیبانی میشود. این موضوع در هنگام پرداخت شهریه امکان انتخابهای متنوعی را برای دانشجویان فراهم میکند و محدودیتهایی مانند تحریمها مانع از تحصیل آنها نمیشود. همچنین بلاک چین به آنها قدرت دسترسی رایگان به دادههای ذخیره شده را میدهد و بدین ترتیب با حداکثر شفافیت، امکان تقلب در سیستم آموزشی به حداقل میرسد و کیفیت آموزشی نیز افزایش مییابد.
فناوری Metaverse در طول زمان تکامل خواهد یافت و کاربردهای آن بسیار فراتر از آن چیزی است که امروزه به عنوان مفروضات اساسی بیان میشود.
بررسی تاثیر متاورس بر صنعت آموزش
همانطور که میبینید، روند استفاده از محیطهای سه بعدی در سراسر جهان در حال افزایش است. بسیاری از شرکتها از خدمات Horizon Workrooms برای مکالمات کاری خود با کارمندان استفاده میکنند. همچنین، بسیاری از مردم تمایل به شرکت در کنسرتهایی دارند که در پلتفرمهای Metaverse مانند Decentraland برگزار میشود.
صنعت آموزش نیز از تاثیر متاورس در امان نمانده است. فناوری واقعیت مجازی پتانسیل بالایی برای جذب نسل جوانی دارد که دوران کودکی خود را با بازیهای ویدیویی مانند PubG گذراندهاند.
ویژگیهای گرافیکی فناوری Metaverse انتخاب را برای دانشآموزانی که نمیخواهند مجبور به گذراندن دورههای خسته کننده در دنیای واقعی شوند بسیار آسان کرده است. آنها ترجیح میدهند به جای مطالعه دو بعدی از کتابهای بی جان، تحصیلات خود را در یک دانشگاه مجازی ادامه دهند، که به آنها فرصت سفر بین کهکشانی و مشاهده بافت گازی مدارهای سیاره را از نزدیک خواهد داد.
به این ترتیب میتوان انتظار داشت که سازمانهای آموزشی پیشرو در این صنعت ابتدا خدمات دانشگاههای مجازی مبتنی بر فناوری متاورس را به دانشجویان خود ارائه دهند و پس از مدتی تمامی سازمانهای آموزشی برای توسعه زیرساختها تلاش کنند، سهم بازار خود را از دست بدهند ساخت و ساز لازم برای ارائه این خدمات را به تعویق بیندازید.
تأثیر متاورس بر دانشآموزان مانند مؤسسات آموزشی است. اول، دانشآموزان پیشرو که مایلند خود را با گذراندن دورههای آموزشی در محیطهای متاورس متحول کنند، مشغول ساختن مسیری برای دانشآموزانی هستند که توانایی یا علاقه کمتری به شرکت در آموزش مجازی دارند.
آیا متاورس صنعت آموزش را تغییر خواهد داد؟
فرضیههای کارشناسان آینده متفاوتی را به دلیل نفوذ فناوری Metaverse به صنعت بزرگ آموزش متصور هستند. انتظار میرود که شکل سنتی آموزش از طریق کتابهای دو بعدی و محیطهای غیر تعاملی از بین برود و جای خود را به آموزش سه بعدی و تعاملی در دانشگاههای مجازی که توسط متاورس قدرت میگیرند، بدهد.
بنابراین افرادی که از یکدیگر دور هستند میتوانند با تعامل با دانشآموزان دیگر در محیطی سه بعدی بیاموزند و محدودیتهای جسمی، سیاسی یا بهداشتی نمیتواند مانع از علاقه آنها به کسب دانش شود.
اما فرضیه دیگری وجود دارد که به شکست آموزش مجازی اشاره میکند. غیر واقعی بودن محیط، اساتید و همکلاسیها، احتمال بروز مشکلات فنی میتواند از دلایل عدم پذیرش دروس سه بعدی باشد. به این ترتیب، آموزش سنتی در محیطهای فیزیکی ادامه خواهد یافت و محدودیتها همچنان مشکلاتی را برای کسب دانش ایجاد خواهند کرد.
دانشگاه های ایران و متاورس
در حال حاضر دانشگاههای زیادی در سراسر جهان وارد متاورس شدهاند تا در صورت اتمام آموزش واقعیت مجازی بتوانند خدمات خود را در این بستر به هنرجویان دنبا ارائه دهند. اما آیا دانشگاههای ایران قصد پرش به متاورس را دارند؟
در کشورمان نیز رئیس دانشگاه تهران یکی از اهداف خود را توجه به موضوعات مرتبط با متاورس اعلام کرد. به گفته وی، در آینده این حوزه باید در آموزش و پرورش گنجانده شود. وی همچنین به اشتراک گذاشت که کارشناسان این دانشگاه در حال برنامه ریزی برای تحقق آن هستند. در این حوزه برنامههایی با توجه به رشتهها اجرا شده است.